Gdy robi się chłodniej zdajemy sobie sprawę, że energia to nie tylko prąd, ale także ciepło. Zmniejszając jego zużycie możemy zrobić wiele dla klimatu i siebie samych. 6 października obchodzimy Dzień Efektywności Energetycznej.

Od początku, czyli od 2016 r., Dzień ten obchodzony jest w każdą pierwszą środę października pod hasłem „Oszczędzaj pieniądze. Redukuj węgiel. Oddychaj łatwiej.” To najważniejsze powody, dla których oszczędzanie energii jest tak ważne: od klimatycznych po zdrowotne i finansowe.

Akcja „ciepło” pochłania blisko połowę energii

O ile oswoiliśmy się z faktem, że bez energii elektrycznej trudno wyobrazić sobie życie to już o zużywanej przez nas w wielkich ilościach energii cieplnej „dowiadujemy się” najczęściej dopiero, gdy na dworze robi się chłodno. Ważnym tematem rozmów stają się wówczas ciepłe kaloryfery. „U was już grzeją?”, „Czemu jeszcze nie?” takie pytania przetaczały się na Facebooku i na klatkach schodowych w blokach już na początku wyjątkowo chłodnego w tym roku września. Tymczasem warto sobie zdać sprawę, że ciepło to nie jest tylko temat jesienno-zimowy – z ciepłej wody korzystamy przecież przez cały rok.

Gdy policzymy to wszystko dokładnie to okazuje się, że w naszym kraju na ogrzewanie zużywamy aż ok. 45% całej energii i oznacza to spalenie 26 mln ton węgla rocznie! Rosnące ceny energii powinny zachęcać nas do oszczędzania zarówno energii elektrycznej jak i cieplnej. Czy wiecie, że przez nieszczelne okna ucieka blisko 50% ciepła dostarczanego do naszych domów?

Którędy „ucieka” ciepło?

Gdzie szukać oszczędności każdy z nas może sprawdzić dzięki badaniu swojego miejsca zamieszkania kamerą termowizyjną. W Poznaniu od 12 lat można to zrobić bezpłatnie w ramach akcji „Trzymaj ciepło” (www.trzymajcieplo.pl). Do tej pory sprawdzono ponad 5,2 tys. budynków jednorodzinnych oraz ponad 200 wielorodzinnych. Około 40% uczestników takich badań, po otrzymaniu raportu, zdecydowała się na inwestycje termomodernizacyjną.

Najczęściej są to najprostsze działania, jak uszczelnienie okien i drzwi, ale także wymiana okien na energooszczędne albo ocieplenie budynku. Ponad połowa osób, które zdecydowały się na przeprowadzenie inwestycji, oszczędza corocznie na opłatach za energię cieplną do 10%. W wielu miastach były prowadzone takie bezpłatne akcje (np. w Wadowicach, Gdyni). Na stronach urzędów gmin znajdziecie informacje, czy także w waszej miejscowości, możecie skorzystać z możliwości kamery termowizyjnej.

Szwedzki eksperyment

Nad pomysłem co zrobić, żeby energia nie wpływa negatywnie środowisko zaczęli pracować w 2011 r. Szwedzi. W liczącym 340 tys. mieszkańców Malmö uruchomili projekt dzielnicy neutralnej klimatycznie Hyllie, gdzie zapotrzebowanie energetyczne i cieplne było sterowane przez inteligentne urządzenia. Domy wyposażono tam w inteligentne liczniki i magazyny energii, a mieszkańcy zarządzali jej zużyciem za pomocą aplikacji na smartfonach. Eksperyment okazał się na tyle obiecujący, że władze Malmö planują, aby do 2030 r. cała energia wykorzystywana w mieście, a nie tylko w jednej dzielnicy, pochodziła ze źródeł odnawialnych.

Inteligentna Sieć Ciepłownicza w Warszawie

Czy wiecie, że Warszawa ma najdłuższą sieć ciepłowniczą w UE i czwartą co do długości na świecie?! Liczy ona aż 1 800 km, czyli tyle, ile w linii prostej dzieli stolicę naszego kraju od Barcelony!

Aż 80% mieszkańców stolicy korzysta z ciepła dostarczanego przez sieć ciepłowniczą – pozostałe 20% to indywidualne źródła ciepła. W celu poprawy efektywności energetycznej i zmniejszenia wpływu na środowisko firma Veolia wdrożyła w mieście Inteligentną Sieć Ciepłowniczą. To największa na świecie, cyfrowa sieć wyposażona w komunikujące się ze sobą urządzenia pomiarowe oraz narzędzia służące do analizy danych dostarczanych przez te urządzenia. Co 15 minut monitorowanych jest 2 500 węzłów cieplnych, co przekłada się na znacznie szybsze wykrywanie wszelkich usterek i awarii, a w efekcie skutkuje mniejszemu zużyciu energii cieplnej i emisji CO2.

Dzięki temu rozwiązaniu mieszkańcy Warszawy mają do dyspozycji w ofercie Veolii, usługę Building Energy Services. To usługa zarządzania zużyciem ciepła w budynkach mieszkalnych, z której korzysta już ponad 1 tys. budynków. W skali makro projekt zakłada redukcję zapotrzebowania na energię cieplną o 123 400 GJ oraz zmniejszenie emisji CO2 o 14,5 tys. ton rocznie.

Co na to wszystko UE?

W 2012 r. weszła w życie Dyrektywa o efektywności energetycznej (2012/27/UE), która zobowiązała państwa członkowskie do ograniczenia zużycia energii o 20% do roku 2020. Wszystkie państwa UE zostały przy tym zobowiązane do publikowania trzyletnich krajowych planów działania na rzecz racjonalizacji zużycia energii. W 2018 r. zobowiązanie stało się jeszcze ambitniejsze. W porównaniu do prognoz UE określiło na 2030 r. cel polegający na zmniejszeniu zużycia energii o 32,5%. Jednocześnie w latach 2021-2030 każde państwo członkowskie UE jest zobowiązane do opracowania dziesięcioletniego krajowego planu przedstawiającego, w jaki sposób zamierza osiągnąć swoje cele w zakresie efektywności energetycznej na 2030 r.

Jak oszczędzać ciepło i pieniądze?

👉 Zainwestujmy w termostatyczne zawory grzejnikowe – kosztują niewiele, a pozwalają na racjonalną regulację ciepła.

👉 Temperatura pod kontrolą – zalecana temperatura w pokojach dziennych to 20°C, a w sypialni o dwa stopnie mniej. Kiedy wyjeżdżamy na weekend zmniejszmy temperaturę o kilka stopni. Dzięki temu mieszkanie nie będzie wychłodzone, a jego ponowne nagrzanie nie pochłonie zbyt wiele energii.

👉 Sprawdźmy szczelność okien i drzwi – Przez nieszczelne okna „ucieka” najwięcej ciepła. Wymiana okien pozwoli obniżyć straty ciepła uchodzącego tą drogę nawet do 50%!

👉 Wnętrze ma znaczenie  – nie zasłaniajmy grzejników kanapą, fotelami, czy długimi, ciężkimi zasłonami. Aby ciepło rozchodziło się po pomieszczeniu meble powinny być ustawione w odległości przynajmniej 1 metra od kaloryfera.

👉 Dbajmy o grzejniki – sprawdźmy na początku sezonu czy kaloryfer się nie zapowietrzył, przy okazji remontu czyścimy grzejniki ze starej farby, bo zbyt duża ilość powłok – zatrzymuje promieniowanie ciepła.

👉 Szybko wietrzmy mieszkanie – najlepiej wietrzyć pomieszczenie krótko, ale intensywnie – otwierając szeroko okna. Zapomnijmy o oknach uchylonych przez cały dzień.

👉 Ekrany zagrzejnikowe – zamontowanie ekranów zagrzejnikowych z materiału izolacyjnego pozwala odbijać ciepło od ściany i skierować je do wewnątrz pomieszczenia.

👉 Termomodernizacja budynku – pełna termomodernizacja budynku pozwala zaoszczędzić do 30% całkowitego zapotrzebowania budynku na ciepło. Jeśli masz uszczelnione okna i drzwi, a mimo to zimą jest zimno w mieszkaniu warto zapytać administrację o plany dotyczące ocieplenia budynków, przegląd wewnętrznych instalacji i urządzeń grzewczych.